تاریخ انتشار: دوشنبه, ۵ شهریور ۱۳۹۷
قره کلیسا در ایران
شاید تعجب کنید که قدیمی ترین کلیسای جهان، در ایران قرار گرفته باشد. آن هم در کشوری که سال ها است با آیین اسلام پیوند خورده است و آثار مسیحیت در آن کمتر به چشم می خورد. قره کلیسا قدیمی ترین کلیسای جهان است که در شهر چالدران قرار دارد. همراه سفرمی سامانه آنلاین خرید بلیط هواپیما چارتری و سیستمی و رزرو هتل باشید تا با قدیمی ترین کلیسای جهان آشنا شوید.
قره کلیسا کجاست؟
قره کلیسا که با نام کلیسای تادئوس مقدس هم شناخته می شود، در استان آذربایجان غربی قرار دارد. برای تماشای قره کلیسا، باید به ۲۰ کیلومتری شمال شرقی چالدران بروید و در روستای چالدران، قره کلیسای قدیمی را نظاره کنید. این کلیسا در سال ۲۰۰۸ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و یکی از ارزشمندترین بناهای تاریخی ایران است که همچنان استوار و پابرجا به جای مانده است.
چرا به قره کلیسا، کلیسای تادئوس می گویند؟
تادئوس یکی از حواریون مسیح بود که در تبلیغ آیین مسیحیت به کشورهای مختلف فیروز سیر کرد. زمانی که وی به منطقه جنوب فلات ارمنستان رفت، پادشاه ارمنستان و دخترش را به همراه چندین هزار نفر دیگر به آیین مسیحیت دعوت کرد. در ابتدا پادشاه به مسیحیت پیوست اما پس از مدتی از آیین مسیحیت روی برگرداند و دستور داد هر کسی که این دین را پذیرفته است به قتل برسانند. در این میان وی دختر خود را نیز به قتل رساند و تادئوس نیز، به شهادت رسید. اکنون مقبره تادئوس مقدس و یارانش در قره کلیسا قرار گرفته و مسیحیان ایرانی برای ادای احترام به تادئوس، قره کلیسا را کلیسای تادئوس نامیده اند. برخی اعتقاد دارند که قره کلیسا به زبان ترکی نام گذاری شده و به معنای کلیسای سیاه است اما زبان آذری در آن زمان، زبان آذری باستانی بوده است و واژه “قره” در آن به کار نمی رفت.
قدمت قره کلیسا
از آن جایی که قره کلیسا قدیمی ترین کلیسای به جای مانده در جهان است، پس قدمتی طولانی دارد. این کلیسا در سال ۴۳ میلادی توسط تادئوس و بارتقیموس ساخته شد. تادئوس پیش از شهادتش، ۳۵۰۰ نفر را به آیین مسیحیت دعوت کرد و بعد از تلاش های فراوان، به شهادت رسید. در روز ۲۶ ژوئن هر سال که مصادف با ۱۴ مرداد است، مراسم بزرگداشت تادئوس برگزار می شود. در این روز که تادئوس به قتل رسیده، ارامنه به مدت سه روز در قره کلیسا می مانند و سوگواری می کنند.
بازسازی قره کلیسا پس از زلزله
در قرن چهاردهم میلادی، زلزله ای ویرانگر بخش هایی از ساختمان قره کلیسا را ویران کرد. اسقف زاکاریا و دو برادر وی که به نام های سرکیس و پطروس بودند، در همان قرن به بازسازی قره کلیسا پرداختند. این بازسازی که حدودا ۱۰ سال طول کشید، باعث شد مجددا این کلیسا رونق پیدا کند و زائران در سال ۱۴۰۱ بار دیگر پا به کلیسا بگذارند. در سال های ۱۶۹۱ و ۱۸۱۰ میلادی نیز، قره کلیسای مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته و سنگ های سفید و سیاه به آن اضافه شده است.
قره کلیسای نمونه منحصر به فرد حجم پردازی
با این که ظاهر قره کلیسای بسیار ساده است اما قره کلیسای یکی از بهترین نمونه های هنرهای تجسمی است که در جهان وجود دارد. شاید در ابتدا محیط کوهستانی و باز کلیسا، قره کلیسای تنها را به چشم نیاورد اما هنگامی که وارد این کلیسای کوچک می شوید، معماری کلیسا شما را حیرت زده می کند. سنگ های سفید و سیاه قره کلیسا و گنبد زیبای آن، تصویری رویایی در ذهنتان حک خواهد کرد. دو گنبد مخروطی شکل آن با پنجره های متعدد اما کوچک، جلوه زیبایی به قره کلیسای داده اند. دیوارهای آجری و گچی آن، اوج سادگی و زیبایی را در نمای یک کلیسا، نشان می دهد. درواقع قره کلیسا مشابه یک برج دیده بانی ساخته شده و در اتاق های متعدد آن، کارهای گونانی از جمله روغن گیری، آسیاب، آشپزخانه و اقامت پادشاهان و راهبان، صورت می گرفت.
معماری قره کلیسا
قره کلیسا با معماری بازلیک ساخته شده است که نوع خاصی از معماری کلیسایی است. بر خلاف کلیساهای دیگر که به شکل مربع ساخته می شدند، قره کلیسا به صورت مستطیلی ساخته شده است. دو گنبد مخروطی شکل کلیسا نمادی از دو قله کوه آرارات است و در قسمت مرکزی کلیسا، ۴ ستون سنگی ۱۲۰ سانتی متری وجود دارد که توسط قوس های زیبایی به یکدیگر متصل شده اند. داخل کلیسا ۴۷ اتاق وجود دارد و مکان غسل تعمید آن در محراب شرقی کلیسا قرار گرفته است.
محافظت از قره کلیسا
قره کلیسا نه تنها در بین ارامنه ایرانی بلکه در میان مسیحی های کشورهای دیگری همچون سوریه، لبنان، هلند، اتریش و فرانسه و ارمنستان مهم تلقی می شود تا جایی که در مراسم های دینی خود، از راه های طولانی به قره کلیسا می آیند تا در این مکان مقدس به دعا و عبادت بپردازند. از آن جایی که این بنای تاریخی مکان مقدسی برای ارامنه کشورمان محسوب می شود، باید سعی کنیم در حفظ آن کوشا باشیم و در هنگام بازدید از این بنای تاریخی، نقش و نگارهای آن را محفوظ نگه داریم. از این رو در تماشای این آثار تاریخی، فلش های دوربین خود را خاموش کنید تا آسیبی به این بنا وارد نشود.
